Những chàng trai mười tám, đôi mươi ngày ấy giờ đã trở thành các cụ già,
những cựu chiến binh (CCB) chân yếu, mắt mờ nhưng khi nhớ về trận Điện Biên Phủ
năm xưa, họ vẫn nhớ rõ kỷ niệm những ngày gian khó “khoét núi, ngủ hầm, mưa dầm,
cơm vắt”, góp nhiều công sức làm nên Thiên sử vàng của thế kỷ XX cũng như bài học
vô giá hôm nay.
Ký ức không quên
Câu chuyện giữa chúng tôi với CCB
Chu Ngọc Tân, 89 tuổi (KP1, Thị trấn Trảng Bom, huyện Trảng Bom) liên tục bị ngắt
quãng bởi sự xúc động khi nhớ về những đồng đội hy sinh trong chiến dịch giải
phóng Điện Biên của những ngày tháng 5 lịch sử 65 năm về trước. Ông Tân kể lại,
vào thời điểm những năm 50 (Thế kỷ XX), thực dân Pháp tăng cường các biện pháp
càn quét, lấn chiếm vùng hậu phương liên khu 3, 4 nhằm dựng nên các “vành đai trắng” ngăn sự tiếp xúc
cách mạng với hậu phương. Lúc đó có rất nhiều đoàn bộ đội ghé qua làng, nhìn các
anh oai phong hùng dũng, tôi rất muốn được vào bộ đội, góp phần công sức cho cuộc
đánh xâm lược.
CCB Lê Thiếu Lang giới thiệu tấm hình KN Điện Biên Phủ 65 năm về trước
Ước mơ của ông Tân trở thành hiện
thực khi được nhập ngũ vào Trung đoàn 330 thuộc Đại đoàn 312, trực tiếp tham
gia chiến dịch Điện Biên Phủ. Ông Tân nói: “Lúc đó, tôi chưa biết cầm súng như
thế nào, cũng không biết vào đơn vị mình sẽ làm gì, nhưng được các đồng chí chỉ
huy hướng dẫn và được bổ sung làm nhiều công việc khác nhau từ cấp dưỡng, hậu cần
đến trực tiếp cầm súng đánh quân thù rồi cũng quen và hòa nhịp cùng đồng đội”.
Ông Tân nói: “Chiến thắng Điện Biên
Phủ bắt đầu ngày 13-3 đến 7-5-1954 là thời khắc mà chúng tôi phải sẻ chia với
nhau từng củ mì, từng miếng cháo loãng nhưng trên hết là tinh thần quyết tâm để
giải phóng Điện Biên. Nhìn nhiều đồng đội của tôi vừa trò chuyện nhưng đã hy
sinh ngay trên chiến hào, không kịp chứng kiến giờ phút thiêng liêng 17 giờ ngày
7-5-1954, khi ta bắt sống Tướng Đờ cát Xtơri…Sau thắng lợi này, chúng tôi vinh
dự được gặp Bác Hồ, bác cùng ngồi ăn củ mì với chúng tôi và tôi còn vinh dự hai
lần được Bác Hồ trực tiếp gắn Huy hiệu Chiến thắng Điện Biên và Kỷ niệm kháng
chiến chống Pháp”. CCB Chu Ngọc Tân khoe chiếc Huy hiệu, chia sẻ: “65 năm qua dù
tôi ở đâu thì 2 kỷ vật này vẫn gắn bó và theo tôi đến đó. Đơn vị nhiều người nhưng
không phải ai cũng được Bác Hồ trực tiếp gắn Huy hiệu”.
Tại Ấp 2, xã Sông Trầu (Trảng
Bom), chàng trai hào hoa Hà Thành Lê Văn Mậu 65 năm về trước trực tiếp tham gia
trận Điện Biên Phủ giờ đã là một CCB với 86 tuổi đời 66 năm tuổi Đảng, Trưởng
ban liên lạc CCB Điện Biên Phủ huyện Trảng Bom. Chia sẻ câu chuyện kháng chiến,
ông Mậu kể, gian khổ, ác liệt, hy sinh là vậy nhưng tinh thần quyết tâm phải chiến
thắng giặc cao hơn hết thảy. “Khi nghe phương châm chỉ đạo của Tổng tư lệnh Đại
tướng Võ Nguyên Giáp về đánh Điện Biên Phủ, anh em chúng tôi mừng vui vì đây là
trận cuối cùng quyết định số phận quân Pháp nên tinh thần quyết tâm phải thắng
giặc lúc đó cao lắm”, ông Mậu nói.
Sau giải phóng Điện Biên, ông Mậu
được biên chế về Đại đội 46, Tiểu đoàn 36, Đoàn Thanh niên xung phong làm nhiệm
vụ bảo vệ Bác Hồ trong giai đoạn 1960-1964. Mỗi năm nhắc nhớ về Chiến thắng Điện
Biên Phủ, ông luôn nhớ về đồng chí, đồng đội, đặc biệt là những CCB Điện Biên
Phủ còn sống hôm nay.
CCB Chu Ngọc Tân giới thiệu huy hiệu được Bác Hồ trao tặng
Tại căn nhà nằm gọn trong con hẻm
của phường Long Bình Tân, CCB Lê Thiếu Lang, Trưởng ban liên lạc CCB Điện Biên
Phủ tỉnh Đồng Nai, nguyên Chính trị viên Trung đoàn Sơn pháo 675 thuộc Đại đoàn
Công pháo 351 trực tiếp tiêu diệt các trận địa pháo trong chiến dịch Điện Biên
Phủ nhớ lại: “Lúc đó, tôi còn là một chiến sĩ trẻ, được trực tiếp tham gia chiến
dịch Điện Biên Phủ là một may mắn lớn vì đã 9 năm chống thực dân Pháp rồi. Lúc
này, chiến sĩ ai cũng mong vào trận quyết chiến cuối cùng để đuổi thực dân đế
quốc ra khỏi đất nước”.
Lần mở những kỷ niệm của một thời
trận mạc cùng bức ảnh của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, CCB Lê Thiếu Lang cho biết:
“Vào đúng 17 giờ ngày 13-3-1954, Đại đoàn Công pháo 351 của Quân đội ta phát hỏa
tấn công cứ điểm Him Lam- cánh cửa mở vào Tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ cũng
là đợt mở đầu cho chiến dịch Điện Biên Phủ. 56 ngày sau cũng vào 17 giờ ngày
7-5-1954, Tướng Đờ cát Xtơri và toàn bộ Bộ tham mưu của Tập đoàn cứ điểm Điện
Biên Phủ bị bắt sống; lá cờ Quyết chiến, quyết thắng của chúng tôi tung bay
trên nóc hầm Sở chỉ huy địch, báo hiệu kết thúc thắng lợi cho những người lính
xuất thân nông dân cày ruộng chúng tôi”…
Bài học vô giá
Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ
diễn ra từ ngày 13-3-1954 và kết thúc vào chiều 7-5-1954, trải qua 3 đợt tiến
công lớn vào các vị trí của Tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ. Thực dân Pháp đã
xây dựng nơi đây thành tập đoàn mạnh “con hùm xám Tây Bắc” với 16.200 tên, 1
thiếu tướng, 49 sĩ quan cao cấp cùng nhiều chỉ huy, chuyên gia quân sự… nhằm biến
Điện Biên Phủ thành “máy nghiền nát bộ đội Việt Minh”. Nhưng với tinh thần yêu
nước, ý chí quả cảm, dưới sự lãnh đạo của Đảng, Bác Hồ và sự chỉ huy trực tiếp
của Tổng tư lệnh mặt trận Điện Biên Phủ, Đại tướng Võ Nguyên Giáp, quân dân ta
đã dành thắng lợi, đập tan Tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ, bắt sống Tướng Đờ
cát Xtơri, buộc thực dân pháp phải ký Hiệp định Giơnevơ, rút quân về nước.
Nhớ lại những kỷ niệm Điện Biên
năm xưa, CCB Trần Ngọc Dậu, nguyên chiến sĩ Sư đoàn 312 chia sẻ, ngày đó ai
cũng trẻ và hừng hực ý chí đánh thắng quân thù. Dù biết rằng để chuyển được
quân, lương thực, thực phẩm, vũ khí, đạn pháo rất gian nan trong khi trang bị của
bộ đội ngày đó chỉ có sức người, không máy móc hiện đại, nhưng mọi người đều
hăng hái lên đường nên đã làm nên Điện Biên Phủ “chấn động địa cầu”. Sau thắng
lợi của Điện Biên, các CCB Lê Thiếu Lang, Trần Ngọc Dậu, Lê Văn Mậu, Nguyễn Quốc
Thi, Chu Ngọc Tân cùng nhiều CCB có thành tích đã vinh dự được gặp mặt Đại tướng,
Tổng tư lệnh Võ Nguyên Giáp; nhiều CCB còn vinh dự được gặp Bác Hồ, được Bác gắn
huy hiệu như CCB Chu Ngọc Tân…
CCB Lê Văn Mậu kể kỷ niệm bảo vệ Bác Hồ
Đại tá Trần Văn Khương, Phó chính
ủy Bộ CHQS tỉnh nhìn nhận, 65 năm đã đi qua nhưng dấu son Điện Biên Phủ vẫn mãi
mãi là “vành hoa đỏ, thiên sử vàng” trong suốt chiều dài của lịch sử dân tộc, là
bài học vô giá trong quá trình xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hôm nay và mai sau. Đại
tá Khương nhấn mạnh: “Thực tế lịch sử đã chứng minh, tiếp nối Chiến thắng Điện
Biên Phủ, dân tộc ta đã viết tiếp bản anh hùng ca thời đại Hồ Chí Minh, lập công
hiển hách Điện Biên Phủ trên không 1972, Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử 1975,
giải phóng hoàn toàn miền Nam, đưa cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội và tiếp tục
thành công trong hơn 30 năm đổi mới đất nước. Qua đó cho thấy, toàn Đảng, toàn
quân và toàn dân ta đã gìn giữ, kế thừa và phát huy xứng đáng truyền thống Điện
Biên Phủ hào hùng 65 năm về trước”.
CCB Trần Ngọc Dậu (giữa) kể về kỷ niệm thời ĐBP
Theo Đại tá Trần Văn Khương, kỷ
niệm 65 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ, chúng ta cùng nhắc nhớ những câu chuyện
lịch sử, những bài học vô giá của tinh thần “quyết chiến, quyết thắng” Điện Biên
Phủ năm xưa, chúng ta càng tự hào về Đảng, về Chủ tịch Hồ Chí Minh, về dân tộc
anh hùng với quân đội nhân dân Việt Nam “bách chiến, bách thắng” đã biết dựa vào
dân, dưới sự lãnh đạo của Đảng để làm nên những chiến công vang dội cả thời chiến
và thời bình. Đồng thời thể hiện rõ sự tri ân đối với những người con đã anh dũng
hy sinh, những người đã góp sức cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, bảo
vệ thành quả cách mạng và xây dựng đất nước hôm nay.
9 năm kháng chiến chống Thực dân
Pháp (1946-1954) kết thúc bằng Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ 56 ngày đêm “khoét
núi, ngủ hầm, mưa dầm, cơm vắt; máu trộn bùn non, gan không núng, chí không mòn”
để làm nên một Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”- tạo đà cho
21 năm sau, cả dân tộc vỡ òa trong niềm vui chiến thắng, giải phóng hoàn toàn
miền Nam, kết thúc cuộc kháng chiến bảo vệ độc lập dân tộc hơn 10 ngàn ngày gian
khổ./.
Vĩnh Hà