​Công tác cán bộ và xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức là nhiệm vụ thường xuyên, quan trọng và then chốt của Đảng và Nhà nước. Phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và Nhân dân trong giám sát việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt và cán bộ, đảng viên góp phần xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, Ban Bí thư đã ban hành Quy định số 124-QĐ/TW ngày 2/2/2018, Ban Thường vụ Tỉnh uỷ ban hành Quy định số 12-QĐ/TU ngày 24/4/2018 tạo cơ sở chính trị quan trọng để Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội trên địa bàn tỉnh thực hiện quyền, trách nhiệm giám sát người đứng đầu, cán bộ chủ chốt, cán bộ, đảng viên đối với việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống.

Uỷ ban MTTQ Việt Nam tỉnh giám sát việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức lối sống đối với Bí thư và Chủ tịch UBND huyện Định Quán

Theo quy định hoạt động giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đối với việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt và cán bộ, đảng viên chính là việc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và Nhân dân thực hiện theo dõi, xem xét, đánh giá, kiến nghị đối với việc thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; các biểu hiện suy thoái về đạo đức, lối sống; việc thực hiện chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt, cán bộ, đảng viên, đại biểu dân cử.

Thông qua hoạt động giám sát, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp kịp thời phát hiện, chỉ ra những tồn tại, hạn chế, khó khăn vướng mắc và nguyên nhân; làm rõ trách nhiệm của cá nhân, tổ chức trong việc thực hiện các chủ trương, đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước, trong đó có vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp; qua đó giúp phòng ngừa, chấn chỉnh cán bộ, đảng viên có biểu hiện suy thoái về đạo đức, lối sống; đồng thời đề cao tinh thần, trách nhiệm nêu gương, trách nhiệm thực thi công vụ.

Qua hoạt động giám sát, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đề xuất, kiến nghị các cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan khắc phục những tồn tại, hạn chế, đồng thời kiến nghị, xử lý cán bộ, đảng viên vi phạm, đưa ra khỏi tổ chức những cán bộ, đảng viên thoái hóa, biến chất; kịp thời phát hiện, biểu dương những nhân tố mới, các điển hình tiên tiến và những mặt tích cực; phát huy quyền làm chủ của Nhân dân, góp phần xây dựng Đảng, xây dựng Nhà nước trong sạch, vững mạnh.

Trên cơ sở các quy định của Đảng và xác định giám sát việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt và cán bộ, đảng viên là hoạt động khó và dễ va chạm. Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội đã không ngừng đổi mới về nội dung, phương thức thực hiện, nỗ lực tổ chức triển khai hoạt động giám sát đối với việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt và cán bộ, đảng viên và bước đầu đã đạt được kết quả đáng ghi nhận.

Đối với hoạt động giám sát việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt và cán bộ, đảng viên nơi công tác, trong thời gian qua Uỷ ban MTTQ Việt Nam tỉnh đã tập trung giám sát việc lãnh đạo, chỉ đạo của cấp uỷ đối với quán triệt và tổ chức triển khai thực hiện quy định tại thành uỷ Biên Hoà; giám sát việc tiếp công dân của Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Long Khánh; giám sát cán bộ và công tác cán bộ tại huyện Vĩnh Cửu và Tân Phú, việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt và cán bộ, đảng viên đối với Bí thư huyện uỷ và Chủ tịch UBND huyện Định Quán và Bí thư, Chủ tịch UBND cấp xã đối với 2 xã của huyện Định Quán … Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp ở cơ sở tập trung giám sát trách nhiệm người đứng đầu, cán bộ chủ chốt đối với hoạt động công khai, minh bạch; hoạt động của đại biểu HĐND cấp huyện nhiệm kỳ 2021-2026…

Trong năm 2024, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh đã tổ chức thành lập đoàn giám sát đối với việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt, cán bộ, đảng viên đối với 06 đồng chí là lãnh đạo, người đứng đầu cấp uỷ và UBND cấp huyện, cấp xã. Xây dựng kế hoạch giám sát hoạt động đối với 13 đại biểu HĐND tỉnh nhiệm kỳ 2021-2026 thuộc tổ đại biểu đơn vị huyện Nhơn Trạch và thành phố Biên Hòa. Ủy ban MTTQ Việt Nam các huyện, thành phố đã tổ chức 21 cuộc giám sát việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống, trách nhiệm thực thi công vụ và trách nhiệm nêu gương đối với 26 cán bộ lãnh đạo quản lý, người đứng đầu, 06 tập thể và giám sát việc thực hiện chương trình hành động của đại biểu HĐND, nhiệm kỳ 2021-2026 tại các huyện Nhơn Trạch, Xuân Lộc, Long Thành, Định Quán (05 tổ và 17 đại biểu HĐND cấp huyện). Qua giám sát chưa phát hiện có sai phạm và vi phạm về tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của người đứng, cán bộ chủ chốt. Đến nay, Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp chưa nhận được thông tin phản ánh của người dân về tổ chức, cá nhân có biểu hiện về lề lối làm việc, lối sống của người cán bộ, đảng viên sinh hoạt, cư trú trên địa bàn tỉnh.

Đối với hoạt động giám sát cán bộ, đảng viên nơi cư trú, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam ở xã, phường, thị trấn, Ban Công tác Mặt trận ở ấp, khu phố giám sát việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức lối sống của cán bộ, đảng viên, giám sát về trách nhiệm nêu gương, tinh thần gương mẫu thực hiện trách nhiệm ở nơi cư trú và thực hiện việc giữ mối liên hệ với Nhân dân ở nơi cư trú; bản thân và gia đình chấp hành các quy định của pháp luật, nội quy, hương ước, quy ước tại khu dân cư. Thông qua giám sát đã giúp cán bộ, đảng viên nhận thức đúng đắn hơn về trách nhiệm của mình đối với Nhân dân, thực hiện nghiêm túc các nghĩa vụ ở nơi cư trú, đồng thời vận động gia đình và Nhân dân thực hiện tốt hơn nghĩa vụ của công dân, tăng cường mối quan hệ gắn bó mật thiết giữa cán bộ, đảng viên đối với Nhân dân.

Hoạt động giám sát nói chung, giám sát việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt và cán bộ, đảng viên nói riêng thời gian qua đã đạt được một số kết quả đáng ghi nhận. Giám sát việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt và cán bộ, đảng viên, góp phần quan trọng vào công tác xây dựng Đảng, củng cố hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, từng bước ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ.

Tuy nhiên, hoạt động giám sát tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt và cán bộ, đảng viên trong thời gian qua vẫn còn một số tồn tại, hạn chế, cụ thể: Uỷ ban MTTQ Việt Nam một số nơi chưa quan tâm đến giám sát việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt và cán bộ, đảng viên; hoạt động giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đối với việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt và cán bộ, đảng viên ở nhiều nơi chủ yếu theo sự chỉ đạo của cấp ủy, thiếu sự chủ động của tổ chức Mặt trận; việc tổ chức các hoạt động tiếp xúc, đối thoại của người đứng đầu đối với Nhân dân theo quy định của Đảng được tiến hành khá thường xuyên. Tuy nhiên, sự tham gia của Mặt trận trong hoạt động này còn khá mờ nhạt. Ở chiều ngược lại, những nơi cấp ủy, chính quyền, người đứng đầu chưa thực hiện tốt cũng không thấy có phản ánh, kiến nghị thỏa đáng của Mặt trận đối với cơ quan có thẩm quyền.

Nguyên nhân của khó khăn, hạn chế:

- Một số nơi cấp ủy, chính quyền chưa quan tâm chỉ đạo triển khai, thực hiện nghiêm túc công tác giám sát cán bộ, đảng viên ở nơi làm việc; nội dung giám sát về tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt, cán bộ, đảng viên còn mang tính chất định tính, khó định lượng; một số cấp ủy, chính quyền còn coi nhẹ và có quan điểm “chuyện cá nhân của cán bộ”; một số cấp ủy chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm tiếp thu ý kiến của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các đoàn thể chính trị - xã hội và Nhân dân.

- Công tác giám sát cán bộ, đảng viên là một nhiệm vụ khó và khá nhạy cảm, năng lực, trình độ của cán bộ Mặt trận thực hiện công tác giám sát ở nhiều nơi còn hạn chế, chưa đồng đều, nhiều nơi cán bộ thực hiện giám sát còn kiêm nhiệm nhiều nhiệm vụ khác làm ảnh hưởng đến chất lượng, hiệu quả giám sát.

- Việc phát huy vai trò của Mặt trận, các đoàn thể chính trị - xã hội ở cơ sở mặc dù đã có cố gắng, nhưng nhiều địa phương, đơn vị thực hiện còn hình thức, hiệu quả chưa cao, chưa thể hiện đầy đủ được vai trò, trách nhiệm trong việc giám sát cán bộ, đảng viên. Công tác tham mưu, đề xuất của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam ở một số địa phương, cơ sở đối với cấp ủy trong chỉ đạo triển khai, thực hiện giám sát Quy định số 124-QĐ/TW chưa thực sự hiệu quả, còn hình thức.

-Việc tổ chức triển khai hoạt động giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đối với việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt và cán bộ, đảng viên trong thời gian qua đã được cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc quan tâm thực hiện và đạt được những kết quả bước đầu tích cực. Tuy nhiên, cách thức tổ chức thực hiện giám sát này của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam còn có sự khác nhau giữa các địa phương, chưa bảo đảm sự thống nhất trong phạm vi cả nước. Việc phát hiện, nhận diện cán bộ, đảng viên có dấu hiệu suy thoái về đạo đức, lối sống, “tự diễn biến", "tự chuyển hoá" còn hạn chế, chủ yếu thông qua hoạt động của cơ quan tư pháp, truyền thông…

Giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả giám sát đối với việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt và cán bộ, đảng viên:

- Nâng cao nhận thức của các cấp ủy, chính quyền và tổ chức cơ sở đảng, đội ngũ cán bộ, đảng viên, cấp ủy các cấp cần không ngừng nhận thức sâu sắc, đầy đủ về tầm quan trọng của hoạt động giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đối với việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt và cán bộ, đảng viên.

- Phát huy vai trò và tạo điều kiện để Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, đoàn viên, hội viên và Nhân dân được phản ánh, báo cáo với cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan có thẩm quyền khi phát hiện cán bộ, đảng viên có biểu hiện suy thoái về đạo đức, lối sống, vi phạm các chuẩn mực đạo đức công vụ và đạo đức nghề nghiệp; chú trọng công tác tiếp nhận, lắng nghe ý kiến của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội, cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và Nhân dân để kịp thời phát hiện, xem xét, xử lý các trường hợp có biểu hiện suy thoái đạo đức, lối sống, vi phạm các chuẩn mực đạo đức công vụ, đạo đức nghề nghiệp của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt và cán bộ, đảng viên.

- Nâng cao nhận thức của chính quyền, Mặt trận, đoàn thể, cơ quan, đơn vị về chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về vai trò, quyền, trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội trong công tác giám sát nói chung, trong hoạt động giám sát người đứng đầu, cán bộ chủ chốt và cán bộ, đảng viên nói riêng.

- Thực hiện hiệu quả công tác phổ biến, quán triệt, nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên, xác định mỗi cán bộ, đảng viên vừa là chủ thể, vừa là đối tượng giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội. Từ đó, mỗi cán bộ, đảng viên phải tự xác định vị trí, vai trò, trách nhiệm của bản thân trong thực hiện nhiệm vụ đảng viên và trong thực hiện việc giám sát cán bộ, đảng viên.

- Việc giám sát đối với người đứng đầu, cán bộ chủ chốt chỉ nên thành lập đoàn giám sát và thực hiện theo phương thức cấp trên giám sát đối với cấp dưới để bảo đảm tính khách quan hơn. Đề xuất cấp ủy nơi cư trú kịp thời thông báo đến cấp ủy, chính quyền nơi đảng viên đang công tác về những đảng viên chưa chấp hành nghiêm đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước hoặc không thực hiện việc tham gia sinh hoạt theo Quy định số 213-QĐ/TW.

- Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp và cán bộ, đảng viên của Mặt trận cần không ngừng nâng cao bản lĩnh chính trị, năng lực chuyên môn, nghiệp vụ, kỹ năng giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam nói chung, trong đó, tập trung giám sát việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt và cán bộ, đảng viên. Mặt khác, cần huy động và phát huy vai trò của các vị Ủy viên Ủy ban Mặt trận Tổ quốc các cấp; các tổ chức tư vấn của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp và Nhân dân tham gia vào hoạt động giám sát việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt và cán bộ, đảng viên nơi công tác và nơi cư trú.

 (Xuân Tuấn)