Thứ nhất, tiêu đề dự thảo báo cáo
chính trị của Đại hội đã thể hiện quan điểm mới về vai trò nòng cốt
chính trị và nhiệm vụ bao trùm của Mặt trận trong giai đoạn cách mạng mới, hướng tới mục tiêu cao nhất là xây dựng
đất nước Việt Nam ngày càng giàu mạnh, nhân dân ta có cuộc sống ấm no, hạnh
phúc. Theo đó, tiêu đề được xác định là “Nâng cao vai trò nòng cốt chính trị
của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, phát huy dân chủ, truyền thống, sức mạnh đại
đoàn kết toàn dân tộc, góp phần xây dựng đất nước ngày càng giàu mạnh, văn
minh, nhân dân ta có cuộc sống ấm no, hạnh phúc”.
.jpg)
Quang cảnh buổi họp báo
Văn kiện Đại hội XIII của Đảng xác định nội
dung, phương châm thực hiện dân chủ là: “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm
tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”; khẳng định rõ "vai trò chủ thể, vị trí
trung tâm của nhân dân” trong chiến lược phát triển đất nước, trong toàn bộ quá
trình xây dựng, phát triển và bảo vệ Tổ quốc; xác định rõ hơn vai trò nòng cốt
của Mặt trận trong thực hành dân chủ thông qua cơ chế: "Đảng lãnh đạo, Nhà
nước quản lý, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội làm nòng cốt
để nhân dân làm chủ"; đề ra yêu cầu "đổi mới tổ chức bộ máy",
nội dung và phương thức hoạt động; đề ra nhiệm vụ "Xây dựng thế trận lòng
dân, phát huy sức mạnh đoàn kết, đồng thuận của nhân dân trong và ngoài nước để
xây dựng và bảo vệ Tổ quốc...
Nghị quyết số 43-NQ/TW ngày 24/11/2023 Hội nghị
lần thứ tám, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về “Tiếp tục phát huy
truyền thống, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, xây dựng đất nước ta ngày
càng phồn vinh, hạnh phúc” đã đề ra mục tiêu “Tiếp tục phát huy truyền thống,
sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, tăng cường đồng thuận xã hội, khơi dậy mạnh
mẽ tinh thần yêu nước, ý chí tự cường dân tộc, niềm tin, khát vọng cống hiến và
xây dựng đất nước ngày càng phồn vinh, hạnh phúc…”. Đại đoàn kết toàn dân tộc
là truyền thống quý báu, đường lối chiến lược quan trọng, xuyên suốt của Đảng;
nguồn sức mạnh to lớn, nhân tố quyết định thắng lợi sự nghiệp xây dựng và bảo
vệ Tổ quốc.
Thứ hai, dự thảo báo cáo chính trị bổ
sung một số kết quả, nhiệm vụ mới từ thực tiễn, thể hiện tinh thần trách nhiệm,
sự sáng tạo, linh hoạt của Mặt trận, kết quả có tính lay động, lan tỏa sâu rộng
trong nhân dân.
Một là, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp tham
gia phòng, chống đại dịch Covid-19. Trước diễn biến phức tạp, chưa từng có tiền
lệ của đại dịch Covid-19, hệ thống Mặt trận đã tập trung tuyên truyền, vận động
các tầng lớp nhân dân nâng cao ý thức, chủ động, tích cực thực hiện các biện
pháp cách ly, tiêm vắc xin để phòng, chống dịch; kêu gọi, vận động các tổ chức,
cá nhân trong và ngoài nước ủng hộ nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch
và ủng hộ Quỹ Vắc xin phòng, chống dịch Covid-19; giám sát công tác phòng,
chống dịch và việc thực hiện chính sách hỗ trợ người dân gặp khó khăn do đại
dịch. Công tác tham gia phòng chống dịch Covid-19 của MTTQ Việt Nam các cấp
được các cấp ủy Đảng, chính quyền và các tầng lớp nhân dân ghi nhận, đánh giá
cao.
Hai là, triển khai Đề án vận động hỗ trợ làm nhà
Đại đoàn kết cho hộ nghèo của tỉnh Điện Biên hướng tới kỷ niệm 70 năm chiến
thắng Điện Biên Phủ. Kết quả đã hoàn thành 5.000 căn nhà cho hộ nghèo của tỉnh
Điện Biên và hỗ trợ 500 căn nhà đối với 5 tỉnh Tây Bắc. Đồng thời, cũng trong
dịp kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ, Ủy ban Mặt trận các cấp đã tổ
chức các hoạt động gặp mặt tri ân, tặng quà cho hơn 20.000 chiến sĩ Điện Biên,
thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến trực tiếp tham gia chiến dịch.
Tiếp nối thành công của Đề án vận động hỗ trợ
làm nhà Đại đoàn kết cho hộ nghèo của tỉnh Điện Biên, ngày 13/4/2024, Đoàn Chủ
tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam phối hợp với Chính phủ tổ chức Lễ phát
động phong trào thi đua “Cả nước chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát” hoàn thành
trong năm 2025.
“Đặc biệt, với phương châm tiếp tục huy động
nguồn lực để hiện thực hóa mục tiêu này, ngày 5/10 tới đây, Chính phủ nước Cộng
hòa xã hội Chủ nghĩa Việt Nam sẽ phối hợp với Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương
Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tổ chức Chương trình phát động hỗ trợ xóa nhà tạm,
nhà dột nát trên phạm vi cả nước với chủ đề “Mái ấm cho đồng bào tôi”. Từ nguồn
lực tiếp nhận được sẽ tiếp tục triển khai nhanh chóng, thực chất, hiệu quả,
phòng chống tiêu cực, tham nhũng, thất thoát, người dân thụ hưởng thật trong
những căn nhà mới, quyết tâm hoàn thành trong năm 2025”, Phó Chủ tịch Nguyễn
Hữu Dũng thông tin.
Ba là, xuất bản Cuốn sách “Phát huy truyền thống
Đại đoàn kết toàn dân tộc, xây dựng đất nước ta ngày càng giàu mạnh, văn minh,
hạnh phúc” của Cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Cuốn sách thể hiện tư duy nhất
quán của người đứng đầu Đảng ta về đại đoàn kết toàn dân tộc. Cuốn sách đã hệ
thống hóa các bài viết, phát biểu, hình ảnh của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng
trên nhiều cương vị công tác và qua nhiều giai đoạn, nêu bật những tư tưởng chỉ
đạo, giá trị cốt lõi về tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc và sứ mệnh của MTTQ
Việt Nam. Việc xuất bản và tổ chức quán triệt, tuyên truyền về Cuốn sách giúp
cho đảng viên, cán bộ, công chức trong hệ thống chính trị và nhân dân hiểu rõ,
nắm vững đường lối, chủ trương của Đảng về đại đoàn kết toàn dân tộc - sức mạnh
nội sinh, nhân tố quyết định mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam.
Bốn là, vận động hỗ trợ nhân dân khắc phục thiệt
hại do cơn bão số 3 gây ra. Trước thiệt hại nặng nề về người và tài sản ở 26
tỉnh, thành phố phía Bắc do cơn bão số 3 gây ra, Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung
ương MTTQ Việt Nam đã tổ chức Lễ phát động và ra Lời kêu gọi các tổ chức, cá
nhân trong nước và nước ngoài chia sẻ, giúp đỡ về tinh thần, vật chất, góp phần
cùng với Đảng, Nhà nước nhanh chóng khắc phục hậu quả bão lũ, khôi phục sản
xuất và bảo đảm đời sống của Nhân dân. Đến hết ngày 3/10/2024, Quỹ Cứu trợ
Trung ương đã tiếp nhận ủng hộ gần 2.000 tỷ đồng.
"Lần đầu tiên, Ban Thường trực Ủy ban Trung
ương MTTQ Việt Nam đã chỉ đạo kịp thời việc công khai, minh bạch các nguồn ủng
hộ và phân bổ kịp thời tới các địa phương chịu ảnh hưởng, thiệt hại nặng nề từ
cơn bão. Điều này đã nhận được sự đồng tình, ủng hộ, biểu dương lớn từ các tầng
lớp nhân dân trong và ngoài nước, nhân lên gấp bội tình đồng chí, nghĩa đồng
bào thảo thơm, ấm áp”, Phó Chủ tịch Nguyễn Hữu Dũng nhấn mạnh.

Đ/c Nguyễn Hữu Dũng - Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam thông tin tại buổi họp báo
Thứ ba, báo cáo chính trị bổ sung nội dung nhận
định, đánh giá khái quát quá trình 40 năm đổi mới của MTTQ Việt Nam theo đường
lối của Đảng.
Trong mọi giai đoạn cách mạng, Đảng ta luôn luôn
khẳng định: Đoàn kết là truyền thống cực kỳ quý báu, là đường lối chiến lược
của Đảng; là cội nguồn sức mạnh, là giá trị cốt lõi và động lực chủ yếu của
cách mạng Việt Nam, có ý nghĩa quyết định thắng lợi của sự nghiệp xây dựng và
bảo vệ Tổ quốc trong mọi thời kỳ. Nền tảng vững chắc của đại đoàn kết toàn dân
tộc là liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức
do Đảng lãnh đạo. Qua gần 40 năm đổi mới, MTTQ Việt Nam đã thực hiện tốt vai
trò, quyền, trách nhiệm của mình, làm tốt vai trò cầu nối giữa Đảng, Nhà nước
và nhân dân; góp phần tích cực vào thành tựu chung của đất nước, góp phần quan
trọng vào thắng lợi của công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Thứ tư là, phương hướng, mục tiêu nhiệm kỳ 2024
- 2029 được xác định cụ thể, khả thi, đồng thời bổ sung rõ các chỉ tiêu có định
lượng để triển khai thực hiện.
Hằng quý, 100% Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp có
báo cáo phản ánh kịp thời tình hình nhân dân và đề xuất giải pháp, hướng giải
quyết.
Hằng năm, phấn đấu hầu hết khu dân cư tổ chức
Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc. Hằng năm, mỗi khu dân cư có ít nhất 01 công
trình hoặc phần việc tiêu biểu, cụ thể góp phần xây dựng, phục vụ cộng đồng (xanh,
sạch, đẹp, an ninh, trật tự, an toàn,…), phát triển kinh tế - xã hội của
địa phương, nâng cao chất lượng đời sống nhân dân.
Hằng năm, tổ chức hoạt động vận động, quyên góp
nguồn lực ủng hộ Quỹ “Vì người nghèo” và an sinh xã hội. Trong nhiệm kỳ, Ủy ban
MTTQ Việt Nam các cấp phấn đấu huy động nguồn lực xã hội 45.000 tỷ đồng, trong
đó huy động thông qua Quỹ “Vì người nghèo” các cấp là 10.000 tỷ đồng và thông
qua các chương trình an sinh xã hội trên 35.000 tỷ đồng.
100% Ủy ban MTTQ Việt Nam các tỉnh, thành phố
triển khai hoạt động hưởng ứng phong trào thi đua “Cả nước chung tay xóa nhà
tạm, nhà dột nát trong năm 2025”.
Hằng năm, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam thực
hiện ít nhất 03 chương trình, nội dung giám sát phạm vi toàn quốc. Mỗi tổ chức
chính trị - xã hội tổ chức ít nhất 02 chương trình, nội dung giám sát phạm vi
toàn quốc. Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp tỉnh tổ chức ít nhất 02 chương
trình, nội dung giám sát; cấp huyện, cấp xã căn cứ tình hình và điều kiện thực
tế lựa chọn nội dung và hình thức giám sát phù hợp để tổ chức triển khai thực
hiện.
Hằng năm, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam phản
biện xã hội ít nhất 04 dự thảo luật, văn bản quy phạm pháp luật. Mỗi tổ chức
chính trị - xã hội ở Trung ương phản biện xã hội ít nhất 02 dự thảo văn bản. Ủy
ban MTTQ Việt Nam cấp tỉnh phản biện xã hội ít nhất 03 dự thảo văn bản; cấp
huyện, cấp xã căn cứ tình hình và nhu cầu thực tế, lựa chọn nội dung và hình
thức phản biện xã hội phù hợp để tổ chức triển khai thực hiện.
Hàng năm, MTTQ Việt Nam ở mỗi cấp phấn đấu ít
nhất 02 cuộc góp ý xây dựng Đảng, cơ quan Nhà nước và chính quyền cùng cấp. Ban
Công tác Mặt trận khu dân cư góp ý cho chi ủy chi bộ và Trưởng thôn, Tổ trưởng
dân phố.
Trong nhiệm kỳ, Ủy ban MTTQ Việt Nam các tỉnh,
thành phố phấn đấu 100% khu dân cư có mô hình, hoạt động tự quản.
Mỗi năm, ít nhất 95% cán bộ Mặt trận cấp xã và
Trưởng ban Công tác Mặt trận được bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng công tác Mặt
trận. Đến cuối nhiệm kỳ, phấn đấu có ít nhất 95% cán bộ Mặt trận được bồi dưỡng
chuyên môn, nghiệp vụ công tác.
Phấn đấu đến cuối nhiệm kỳ, ít nhất 95% Ủy ban
MTTQ Việt Nam thực hiện chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt
động.
Thứ năm, bổ sung mới một chương trình hành động:
“Phát huy vai trò làm chủ, tinh thần tự quản của nhân dân, xây dựng khu dân cư
đoàn kết, ấm no, hạnh phúc”, nhằm hướng mạnh hoạt động về cơ sở, địa bàn khu dân cư, phát
huy vai trò tự quản và quyền làm chủ của người dân, theo phương châm “lấy sức
dân để chăm lo cho đời sống của nhân dân”. Phát huy quyền làm chủ của Nhân dân
với phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân
thụ hưởng”. Nâng cao hiệu quả thực hiện dân chủ ở cơ sở, làm tốt công tác hoà
giải ngay tại cơ sở và phát huy vai trò giám sát của Nhân dân tại cộng đồng.
Phát huy vai trò của Ban Công tác Mặt trận và các chi đoàn, chi hội, già làng,
trưởng họ, người có tín nhiệm trong đồng bào dân tộc, tôn giáo vận động nhân
dân xây dựng khu dân cư tự quản, đoàn kết, an toàn, ấm no, hạnh phúc.
Về nhân sự, dự kiến số lượng Ủy viên Ủy ban
Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam khóa X là: 405 vị (tăng 20 vị so
với khóa IX). Trong đó, tái cử là 249 vị (tỷ lệ 61,5%), mới là
156 vị (tỷ lệ 38,5%). Số lượng Ủy viên Đoàn Chủ tịch Ủy
ban Trung ương MTTQ Việt Nam khoá X là 72 vị (tăng 10 vị so với khóa
IX). Trong đó tái cử là 49 vị (tỷ lệ 68,1%), mới là
23 vị (tỷ lệ 31,9%).
Theo kế hoạch, Đại hội
đại biểu toàn quốc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam lần thứ X, nhiệm kỳ 2024 - 2029 sẽ
diễn ra trong các ngày 16, 17 và 18/10/2024 tại Thủ đô Hà Nội, với sự tham gia
của gần 1.400 đại biểu.
Hà Phương