​Đối ngoại nhân dân là bộ phận cấu thành của công tác đối ngoại chung của Đảng và Nhà nước ta. Đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động đối ngoại nhân dân là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị và của toàn dân mà nòng cốt là Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam, các đoàn thể và các tổ chức nhân dân.

Với phương châm “chủ động, linh hoạt, sáng tạo và hiệu quả”, triển khai công tác đối ngoại nhân dân trên cơ sở thực hiện nhất quán đường lối đối ngoại của Đảng, bảo đảm sự lãnh đạo thống nhất của Đảng, sự quản lý tập trung của Nhà nước, phối hợp chặt chẽ giữa đối ngoại nhân dân với đối ngoại Đảng và ngoại giao Nhà nước, tạo thành sức mạnh tổng hợp của ngoại giao Việt Nam.

Về vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong công tác đối ngoại nhân dân được quy định tại Điều 10, chương II, Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là: “Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thực hiện và mở rộng hoạt động đối ngoại nhân dân góp phần tăng cường tình hữu nghị giữa các dân tộc, vì hòa bình, hợp tác và phát triển”

Thực tiễn sinh động hơn 85 năm qua, từ tổ chức tiền thân của Mặt trận đến nay, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam luôn gương cao ngọn cờ độc lập dân tộc để đoàn kết dân tộc, đoàn kết quốc tế. Với những chính sách phù hợp, nội dung, phương thức hoạt động phong phú, đa dạng và linh hoạt, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam không những đã tập hợp sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc và góp phần tạo ra Mặt trận quốc tế rộng lớn, ủng hộ và giúp đỡ nhân dân Việt Nam trong sự nghiệp giải phóng dân tộc trước đây, giữ vững môi trường hòa bình, tạo điều kiện thuận lợi cho công cuộc đổi mới và hội nhập quốc tế hiện nay, động viên nhân dân tham gia vào sự nghiệp đấu tranh chung của nhân dân thế giới vì hòa bình, độc lập dân tộc và tiến bộ xã hội.

Hoạt động đối ngoại nhân dân của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong thời gian qua đã có bước phát triển mới, mở rộng và đa dạng hóa về lực lượng tham gia. Bên cạnh các tổ chức chính trị - xã hội đã có nhiều tổ chức xã hội - nghề nghiệp, tổ chức phi lợi nhuận tích cực tham gia các hoạt động đối ngoại nhân dân, trong đó có nhiều nhân sĩ, trí thức, các doanh nhân, chức sắc các tôn giáo, các nhà hoạt động chính trị, kinh tế, xã hội, từ thiện tham gia hoạt động đối ngoại nhân dân… Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên đã không ngừng đổi mới nội dung và phương thức hoạt động đối ngoại. Đi đôi với việc nâng cao các hoạt động trên các lĩnh vực, đoàn kết hữu nghị với các nước truyền thống, tăng cường hợp tác trên các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, khoa học, giáo dục, y tế, du lịch, nhân đạo, từ thiện, xóa đói giảm nghèo, bảo vệ môi trường, phòng chống dịch bệnh, giải quyết các vấn đề xã hội, vận động các tổ chức phi chính phủ. Góp phần mở rộng, đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ quốc tế; củng cố các quan hệ bạn bè truyền thống và mở rộng quan hệ với nhiều đối tác mới; mở rộng địa bàn hoạt động; quảng bá rộng rãi về hình ảnh đất nước và con người Việt Nam, đường lối đối nội, đối ngoại nhất quán của Đảng và Nhà nước ta; tranh thủ sự đồng tình ủng hộ của bạn bè quốc tế, nâng cao vị trí chính trị của nước ta trên trường quốc tế; tranh thủ được nhiều nguồn lực cho sự nghiệp phát triển kinh tế- xã hội; góp phần vào việc củng cố môi trường hòa bình, quan hệ hữu nghị và hợp tác giữa Việt Nam với các nước vào cuộc đấu tranh chung của nhân dân thế giới vì mục tiêu hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội.

Trong suốt hơn 85 năm hoạt động, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã thực hiện có hiệu quả công tác đối ngoại nhân dân, tích cực và chủ động. Qua từng giai đoạn phát triển của cách mạng Việt Nam, công tác đối ngoại nhân dân của Mặt trận ngày càng phát huy lợi thế của đối ngoại nhân dân, góp phần thực hiện tốt đường lối đối ngoại của Đảng và Nhà nước. Những năm qua, công tác đối ngoại nhân dân của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên ngày càng phát triển theo hướng tiếp tục mở rộng các quan hệ hợp tác quốc tế, đẩy mạnh các hoạt động vì hòa bình, đoàn kết, hữu nghị và hợp tác với nhân dân các nước; tăng cường công tác vận động viện trợ phi chính phủ, góp phần nâng cao uy tín và vị trí quốc tế của Việt Nam, thu hút đầu tư nước ngoài đẩy mạnh và mở rộng các hoạt động nhằm tăng cường, củng cố và phát triển quan hệ hữu nghị truyền thống với các nước láng giềng, các tổ chức tương ứng, các nhân sĩ, trí thức, các nhà khoa học nổi tiếng, các bạn bè trên thế giới cũng như quan hệ với các nước, các tổ chức phi chính phủ, các tổ chức quốc tế hoạt động tại Việt Nam.

Bên cạnh kết quả trên, đối ngoại nhân dân nói chung và vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam còn nhiều hạn chế, nhận thức tầm quan trọng của đối ngoại nhân dân chưa đầy đủ, phương thức hoạt động chưa rõ, hiệu quả còn khiêm tốn, đây là những vấn đề cần quan tâm trong những năm tới của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh.

Trong thời kỳ đổi mới và hội nhập quốc tế, công tác đối ngoại nhân dân của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam nói chung và tỉnh Đồng Nai nói riêng cần tiếp tục dựa trên nền tảng tư tưởng Hồ Chí Minh, chính sách đối ngoại của Đảng và Nhà nước; đồng thời xem xét, cân nhắc đến bối cảnh, tình hình quốc tế và trong nước để tiếp tục duy trì, phát triển mối quan hệ hữu nghị với các đối tác mới, các tổ chức quốc tế và khu vực để góp phần tiếp tục gìn giữ môi trường hòa bình, ổn định, phát triển phục vụ cho sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và tỉnh nhà.

Nguyễn Văn Dũng​ - PCT