Lễ mừng cơm mới của đồng bào dân tộc Si La được tổ chức đầu vụ thu hoạch vào ngày Hợi, Ngọ, Tỵ, Thân hoặc Thìn tháng Tám Âm lịch hàng năm. Lễ mừng cơm mới được diễn ra tại đình trưởng họ của mỗi dòng họ. Thường là gia chủ (trưởng họ) sẽ thay mặt dòng họ để làm phần nghi lễ mời tổ tiên, ông bà, cha mẹ và những người đã khuất về thụ hưởng lễ.

Lễ vật là những đồ ăn, thức uống quen thuộc trong đời sống hàng ngày, được bà con chuẩn bị từ nhiều ngày trước đó. Mỗi gia đình phải tự đồ cơm bằng gạo mới của nhà mình, gói cẩn thận trong lá chuối, một số loại củ như khoai sọ, gừng cùng với 1 con cua, 1 con cá đã được chế biến, gói vào lá chuối, hấp chín đem đến nhà trưởng họ.

Đồng bào mang lễ vật đến nhà trưởng họ để làm lễ cúng

Để chuẩn bị cho lễ cúng chính thức, trưởng họ sẽ lấy từ gói cơm của mỗi gia đình 1 nắm cơm cho vào giỏ cơm chung để dâng lên tổ tiên.

Khi lễ vật đã được chuẩn bị xong, gia chủ sẽ mang vào trong buồng đặt cạnh bếp chính bên giường của gia chủ. Với người Si La, chỉ có gia đình trưởng họ mới được làm bếp này. Bếp được làm trong nhà, cạnh cột chính của nhà, là nơi giữ lửa ấm cho cả họ, bảo vệ che chở cho mọi người, là nơi chủ họ sưởi ấm và hút thuốc. Bên ngoài, mâm lễ chung được đặt thêm 1 bình rượu cần bằng ống tre và cắm 3 chiếc cần vào bình rượu. Con cháu sẽ quây tròn quanh mâm cúng. Khi mọi người đã ổn định, chỉnh tề trang phục, tại mâm lễ trong nhà gia chủ bắt đầu làm lễ cúng.

Cách thức tổ chức và những lễ vật của các dòng họ đều giống nhau. Sau khi nghi lễ cúng mời tổ tiên về hưởng thụ cơm mới xong, gia chủ (trưởng họ) và con cháu trong nhà cũng bắt đầu bày mâm mời anh em họ hàng, khách khứa trong bản đến dự bữa cơm mới.

Khi cúng xong , các gia đình sẽ cùng nhau ăn mừng lúa mới. Gia đình nào khó khăn, trưởng dòng họ cho đem lễ vật đã cúng về nhà ăn cùng con cái và người thân. Người Si La rất coi trọng Lễ mừng cơm mới nên các dòng họ thường tổ chức rất chu đáo. Lễ cúng x​ong, sáng hôm sau các gia đình lên nương thu hoạch lúa.

Sau phần cúng là phần hội, đồng bào dân tộc Si La tưng bừng với các làn điệu dân ca, dân vũ và cáctrò chơi dân gian của dân tộc mình

 ​

Các điệu múa đều mô phỏng những sinh hoạt hàng ngày của đồng bào Si La như giã gạo, sàng gạo...

​Tổng hợp văn hoá các dân tộc thiểu số 

Nguồn Dân tộc và Phát triển