​Cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và bầu cử đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026 đã được cả hệ thống chính trị trong toàn tỉnh xác định là nhiệm vụ trọng tâm năm 2021 và tập trung triển khai thực hiện. Ngày 25/9/2020, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành kế hoạch số 391/KH-TU về lãnh đạo cuộc bầu cử. Cấp ủy các cấp đều sớm thành lập Ban chỉ đạo cuộc bầu cử và phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên. Các tổ chức phụ trách bầu cử được thành lập đúng thẩm quyền, trình tự, thủ tục, thời gian, số lượng và thành phần theo quy định của pháp luật (toàn tỉnh thành lập 182 Ủy ban bầu cử; 04 ban bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV, 27 Ban bầu cử đại biểu HĐND tỉnh, 95 Ban bầu cử đại biểu HĐND cấp huyện, 1.157 Ban bầu cử đại biểu HĐND cấp xã; 1.492 Tổ bầu cử). Ngoài ra, Ủy ban bầu cử các cấp đã thành lập 04 Tiểu ban tổ chức giúp việc để triển khai các nội dung cụ thể trong công tác bầu cử. Đã tổ chức các hội nghị quán triệt, triển khai và tập huấn công tác bầu cử ở các cấp theo trình tự công tác bầu cử; đồng thời ban hành đầy đủ các văn bản hướng dẫn, triển khai tổ chức bầu cử, phổ biến rộng rãi đến các cơ quan, tổ chức và toàn dân, bảo đảm việc triển khai công tác bầu cử được tiến hành theo tiến độ, kế hoạch đề ra, tuân thủ chặt chẽ quy định của pháp luật và sự lãnh đạo của Đảng.

Việc chuẩn bị nhân sự ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND được các cấp ủy Đảng quan tâm lãnh đạo theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng. Thường trực HĐND các cấp phối hợp chặt chẽ với Ban Thường trực Ủy ban MTTQ chuẩn bị kỹ lưỡng về dự kiến cơ cấu, số lượng đại biểu. MTTQ các cấp đã hướng dẫn cụ thể, chi tiết nội dung, trình tự, cách thức tiến hành giới thiệu người ứng cử; tổ chức 3.180 hội nghị để lấy ý kiến nhận xét và tín nhiệm của cử tri nơi công tác và nơi cư trú đối với  8.324 người ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND các cấp, việc giới thiệu người ứng cử được tiến hành công khai, dân chủ; cử tri được lựa chọn, bày tỏ sự sự tín nhiệm đối với từng ứng viên một cách khách quan, công bằng. Công tác hiệp thương, giới thiệu những người ứng cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND các cấp của MTTQ được thực hiện đúng quy trình, quy định về công tác cán bộ cũng như các quy định của pháp luật. Hiệp thương lần thứ nhất dự kiến cơ cấu, thành phần, số lượng đại biểu (cấp tỉnh giới thiệu bằng 135 người;  cấp huyện giới thiệu 637 người;  cấp xã giới thiệu 7.531 người ứng cử đảm bảo về tiêu chuẩn, trình độ; đáp ứng cơ cấu thành phần theo dự kiến.

Công tác tuyên truyền được các​ cấp ủy Đảng, chính quyền và các ngành quan tâm triển khai bằng nhiều hình thức như tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng; tuyên truyền qua hội nghị, qua hoạt động của báo cáo viên, tổ chức văn hóa, văn nghệ; tuyên truyền trực quan và trên hệ thống truyền thanh cơ sở... Nội dung tuyên truyền ý nghĩa và tầm quan trọng của cuộc bầu cử, các quy định của pháp luật về bầu cử, đã tập trung tuyên truyền về quyền bầu cử của cử tri, tuyên truyền về lý lịch, tiểu sử tóm tắt của các ứng viên để nhân dân lựa chọn bầu đủ số lượng, bầu những người xứng đáng đại diện cho ý chí, nguyện vọng của nhân dân. Công tác tuyên truyền được các cấp ủy Đảng, chính quyền và các ngành quan tâm triển khai bằng nhiều hình thức như tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng; tuyên truyền qua hội nghị, qua hoạt động của báo cáo viên, tổ chức văn hóa, văn nghệ; tuyên truyền trực quan và trên hệ thống truyền thanh cơ sở... Nội dung tuyên truyền ý nghĩa và tầm quan trọng của cuộc bầu cử, các quy định của pháp luật về bầu cử, đã tập trung tuyên truyền về quyền bầu cử của cử tri, tuyên truyền về lý lịch, tiểu sử tóm tắt của các ứng viên để nhân dân lựa chọn bầu đủ số lượng, bầu những người xứng đáng đại diện cho ý chí, nguyện vọng của nhân dân.

Toàn tỉnh có 2.284.529 cử tri ghi tên trong danh sách, có 2.279.196 cử tri tham gia bỏ phiếu trong ngày bầu cử 23/5/2021 đạt tỷ lệ 99,77%.

Công tác an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được quan tâm sát sao, các cơ quan chức năng xây dựng kế hoạch chi tiết đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trước, trong và sau cuộc bầu cử. Ủy ban bầu cử các cấp đã giải quyết, xử lý kịp thời các điểm tranh chấp, khiếu kiện phức tạp; tình hình đơn thư, khiếu nại tố cáo, kiến nghị liên quan đến công tác bầu cử được xem xét giải quyết kịp thời theo quy định; phân công cán bộ phụ trách từng địa bàn, khu vực bỏ phiếu để đảm bảo an ninh, an toàn, đúng luật.

Công tác tổ chức ngày bầu cử được các cấp ủy Đảng, chính quyền, MTTQ và các đoàn thể các cấp triển khai chu đáo và đồng bộ, có sự tham gia nhiệt tình của đông đảo quần chúng nhân dân; không khí ngày bầu cử phấn khởi, tin tưởng, thực sự là ngày hội của toàn dân. Các tổ bầu cử đều tổ chức khai mạc đúng thời gian quy định; cử tri tham gia bỏ phiếu tương đối tập trung. Công tác kiểm phiếu đảm bảo nghiêm túc, chính xác, kịp thời, đúng quy định, an toàn tuyệt đối, không có vi phạm xảy ra trong công tác bầu cử.

Kết quả bầu cử đảm bảo mục tiêu kế hoạch đề ra, thành phần, cơ cấu đại biểu phù hợp với dự kiến; tỷ lệ đại biểu là phụ nữ, người dân tộc thiểu số, trẻ tuổi, trình độ trên đại học cao hơn so với nhiệm kỳ trước, phản ánh được tính đại diện rộng rãi cho các tầng lớp Nhân dân. Chất lượng đại biểu nâng lên sẽ là nền tảng góp phần nâng cao chất lượng hoạt động của Quốc hội và HĐND các cấp nhiệm kỳ mới đạt hiệu quả hơn. (Đại biểu Quốc hội có trình độ chuyên môn đại học 3 người, sau đại học 9; cấp tỉnh đại học 29,62%, sau đại học 70,37%; cấp huyện dưới đại học 3,88%, đại học 62,27%, sau đại học 33,85%; cấp xã dưới đại học 32,92%, đại học 63,46%, sau đại học 3,62%).

Trong bối cảnh phức tạp của dịch bệnh covid 19, cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV, bầu cử đại biểu HĐND các cấp trên địa bàn tỉnh Đồng Nai được triển khai và tổ chức thành công tốt đẹp. Kết quả đó là do có sự lãnh đạo, chỉ đạo kịp thời của các cấp ủy Đảng, sự vào cuộc đồng bộ của các cấp, các ngành, MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội; sự phối hợp chặt chẽ của các tổ chức phụ trách bầu cử, các cơ quan, tổ chức, đơn vị hữu quan. Quá trình thực hiện có sự phân công cụ thể trách nhiệm của các tổ chức đảng, cơ quan nhà nước, MTTQ và các tổ chức phụ trách bầu cử. Ủy ban bầu cử các cấp đã bám sát các Chỉ thị, Nghị quyết, văn bản hướng dẫn của trung ương, của tỉnh, có sự vận dụng sáng tạo, phù hợp điều kiện thực tiễn ở từng địa phương, cơ sở. Công tác hiệp thương, giới thiệu người ứng cử bảo đảm sự lãnh đạo của các cấp ủy đảng, lựa chọn đại biểu đủ tiêu chuẩn, đủ số lượng, có cơ cấu hợp lý, lấy tiêu chuẩn, chất lượng đại biểu làm trọng tâm. Công tác tuyên truyền được triển khai đồng bộ, nhiều hình thức, phát huy vai trò của MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội; chủ động nắm chắc tình hình và làm tốt công tác tư tưởng trong cán bộ, đảng viên và nhân dân; giải quyết dứt điểm những vấn đề còn băn khoăn, bức xúc ở cơ sở, đặc biệt là những vấn đề phát sinh liên quan đến nhân sự ứng cử. Công tác kiểm tra, giám sát được quan tâm, kịp thời phát hiện, xử lý những vấn đề vướng mắc, phát sinh; những thiếu sót trong thực hiện các bước của quy trình bầu cử. Công tác tập huấn, hướng dẫn được triển khai có hiệu quả, văn bản tài liệu được biên soạn cụ thể, chi tiết, trang bị tới tận khu dân cư và các tổ bầu cử. Làm tốt công tác thông tin, báo cáo, trao đổi hai chiều để kịp thời giải quyết phát sinh trong quá trình thực hiện cuộc bầu cử.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả, thành công của cuộc bầu cử, cũng còn những khó khăn, hạn chế: việc cấp kinh phí thực hiện cho công tác bầu cử còn chậm đã phần nào ảnh hưởng đến việc thực hiện công tác bầu cử của các địa phương; các địa phương tập trung cho công tác xây dựng kịch bản, chuẩn bị các điều kiện cần thiết để xử lý trong trường hợp xảy ra dịch covid-19 đã phần nào ảnh hưởng đến việc tập trung nghiên cứu các văn bản chỉ đạo của tỉnh, của trung ương còn chậm, nhất là việc tổng hợp báo cáo tiến độ, kết quả bầu cử theo định kỳ cho Hội đồng bầu cử quốc gia, Bộ Nội vụ. Mặt khác, sau khi kết thúc quy trình bỏ phiếu, các tổ chức bầu cử (các Tổ bầu cử) tập trung thực hiện công tác kiểm phiếu nên đã ảnh hưởng đến tiến độ công tác thống kê, cập nhật số liệu (cơ cấu thành phần đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND các cấp) theo yêu cầu của Hội đồng bầu cử Quốc gia, Bộ Nội vụ; công tác rà soát số lượng, danh sách cử tri được Ủy ban bầu cử tỉnh quan tâm chỉ đạo từ khi thành lập các tổ chức phụ trách bầu cử, tuy nhiên, do tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp đã ảnh hưởng đến tiến độ cập nhật số liệu cử tri (đến trước thời điểm tiến hành bầu cử theo quy định) tại các địa phương, nhất là các địa phương có số lượng cử tri tạm trú lớn (tại các địa phương có các Khu công nghiệp); một số biên bản của Tổ bầu cử bàn giao cho Ủy ban bầu cử tỉnh còn sai sót lỗi kỹ thuật, Ủy ban bầu cử tỉnh đã rà soát và chấn chỉnh kịp thời; tuy nhiên, phần nào ảnh hưởng đến tiến độ hoàn thành hồ sơ gửi Hội đồng bầu cử Quốc gia.

Nguyên nhân của những khó khăn hạn chế trên là: một số địa phương hướng dẫn nghiệp vụ chưa kỹ cho các Tổ bầu cử nên việc ghi thông tin vào biên bản, công tác bàn giao hồ sơ còn sai sót về kỹ thuật; tỉnh Đồng Nai có nhiều khu công nghiệp lớn nên công tác rà soát lập danh sách cử tri còn gặp nhiều khó khăn (đối với cử tri tạm trú) do số cử tri tạm trú thường xuyên thay đổi chỗ ở. Đồng thời, một số địa phương còn chủ quan trong công tác lập danh sách cử tri; Một số cử tri không kịp về nơi đăng ký thường trú để thực hiện quyền bầu cử mà có nguyện vọng bầu cử tại nơi tạm trú dẫn đến số lượng cử tri có thay đổi.

 Cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV, đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026 trên địa bàn tỉnh Đồng Nai đã diễn ra thành công tốt đẹp, thực sự là đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng trong toàn Đảng, toàn dân và toàn quân, sự vào cuộc tập trung cao độ của các cấp ủy đảng, chính quyền, MTTQ và các đoàn thể chính trị xã hội, qua đó đã tạo được không khí thi đua sôi nổi, được nhân dân nhiệt tình ủng hộ, thể hiện tinh thần nhiệt huyết, đoàn kết, vượt khó của nhân dân; càng khẳng định niềm tin tuyệt đối của nhân dân đối với sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước và các cấp chính quyền. Kết quả của cuộc bầu cử sẽ góp phần quan trọng vào việc phát huy dân chủ, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp đã đề ra.

(Xuân Tuấn)