Những ý kiến trong hội thảo khẳng định: Để đạt mục tiêu phát triển bền
vững tất yếu phải có nền kinh tế xanh, thân thiện và không ô nhiễm môi trường.
Muốn vậy, nhân lực xanh hay quá trình “xanh hóa” trong đào tạo nghề là nhu cầu
tất yếu.
Trường nghề- mẫu hình thân thiện sinh thái
Nhiều ý kiến trao đổi tại hội thảo khẳng định, các cơ sở GDNN phải là nơi
khởi nguồn của quá trình xanh hóa. Nghĩa là để có lực lượng lao động xanh cung
cấp cho nền kinh tế thì chính các cơ sở GDNN phải trở thành những hình mẫu thân
thiện với sinh thái và đóng vai trò tích cực trong các chiến dịch nâng cao nhận
thức cho cán bộ quản lý, giáo viên và học viên cũng như cộng đồng. Các hoạt
động trồng cây xanh cần trở thành một phần của đời sống các trường học và có
thể triển khai cùng các công ty đối tác. Chuyên gia về xanh hóa đào tạo nghề
Đức, TS. Klaus-Dieter Mertineit nhấn mạnh: “Các cơ sở GDNN là nhân tố chủ chốt
cung cấp lực lượng lao động xanh cho nền kinh tế xanh không chỉ hôm nay mà còn
trong tương lai”.

Giám đốc sở LĐ-TBXH phát biểu tại hội thảo
Ông Nguyễn Văn Chương, Hiệu trưởng, Trường Cao đẳng nghề Cơ giới và thủy
lợi (VCMI) cho hay, thực hiện chương trình hỗ trợ của GIZ từ năm 2014 đến nay, VCMI
đã tổ chức được hội thảo cử 3 đoàn cán bộ học tập ngắn hạn và đào tạo nghề xanh
chuyên sâu cho 11 giáo viên tại Đức, 2 chuyên gia phát triển Đức đã đến trường
hỗ trợ, tư vấn về sắp xếp thiết bị, xưởng thực hành, đào tạo giáo viên, bước
đầu theo mô hình “5S” tại trường, thành lập các nhóm chuyên trách, xây dựng kế
hoạch và những modul cơ bản về “bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng và tài
nguyên” đã bước đầu có kết quả, nhận thức của giáo viên và học viên về những
nội dung trên được nâng lên. Hầu hết học viên nhà trường sau khi tốt nghiệp
được các doanh nghiệp đón nhận.
“Hiện nay, nhà trường đang nỗ lực phấn đấu để trở thành Trung tâm đào tạo
nghề xanh xuất sắc vào năm 2020 theo Thỏa thuận ký kết giữa Tổng cục Dạy nghề
(GDNN ngày nay) và GIZ tháng 6-2015 nên nhà trường sẽ tiếp tục hoàn thành các
mục tiêu đề ra, trở thành mẫu hình để đào tạo nghề xanh xuất sắc vào năm 2020”,
ông Chương nhấn mạnh...
Với 4 nghề đang được hỗ trợ đào tạo xanh theo tiêu chuẩn Đức tại Trường Cao
đẳng nghề Lilama 2, ông Nguyễn Khánh Cường, Hiệu trưởng nhà trường chia sẻ, các
bạn chuyên gia Đức và tổ chức GIZ đang hỗ trợ quá trình đào tạo tại trường thường
lưu ý về các nhiệm vụ 5S, vệ sinh công nghiệp, sắp xếp nhà xưởng để thực hiện
đào tạo nghề xanh, đào tạo có chất lượng theo tiêu chuẩn Đức. Nhờ vậy, hiện nay
nhà trường đã có sự hợp tác với trên 250 doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh Đồng
Nai, là thành viên của nhiều tổ chức uy tín quốc tế trong dạy nghề, học viên
của nhà trường tốt nghiệp không chỉ làm việc trong nước mà còn vào các thị
trường khó tính như châu Âu, Nhật Bản, Hoa Kỳ...
Các đại biểu trao đổi tại hội thảo Doanh nghiệp phải vào cuộc
Các chuyên gia phát biểu tại hội
thảo cho rằng, một trong những yếu tố để đạt mục tiêu “xanh hóa đào tạo” là
doanh nghiệp phải cùng nhà trường hợp tác trong lĩnh vực dạy nghề. Mô hình “đào
tạo nghề phối hợp” hay đào tạo “xong hành” đang triển khai tại Lilama 2 và một
số trường nghề tỉnh Đồng Nai và các tỉnh thành phía Nam đã minh chứng rõ điều
đó. Phó chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Nguyễn Hòa Hiệp cho biết: “Đồng Nai đặt mục tiêu đến năm 2020,
khoảng 80% số doanh nghiệp trong tỉnh sẽ đáp ứng các yêu cầu về bảo vệ môi
trường trong sản xuất. Những mục tiêu cụ thể, căn cứ vào Chiến lược Quốc gia về
Tăng trưởng Xanh (VGSS) và Kế hoạch Hành động Tăng trưởng Xanh không thể đạt
được khi thiếu lực lượng lao động xanh lành nghề. Muốn đạt được điều đó, ngay
từ bây giờ doanh nghiệp phải cùng vào cuộc với các trường nghề, cơ sở đào tạo
mới mong đạt mục tiêu”.
“GIZ đặc biệt hỗ trợ các nhà hoạch định chính sách và cơ sở GDNN bắt đầu
thay đổi tư duy và hành vi liên quan đến bảo vệ môi trường của hơn 100.000 công
nhân tiềm năng tốt nghiệp từ các trường nghề mỗi năm. Đây chính là cơ sở để
ngay từ bây giờ doanh nghiệp cần sớm hợp tác với trường nghề, cơ sở GDNN nên
xanh hóa đào tạo nghề là nhu cầu tất yếu của quá trình phát triển”, Phó tổng
cục trưởng, Tổng cục GDNN Trương Anh Dũng khẳng định. Cũng theo ông Dũng, khi
tham gia quá trình “xanh hóa tạo nghề” thì doanh nghiệp hưởng lợi rất nhiều,
nhất là trong việc nâng cao tính cạnh tranh, hình ảnh của doanh nghiệp trong
quá trình hội nhập và cải thiện điều kiện làm việc hướng tới sản xuất bền vững.

Đào tạo nghề xanh tại Cao đẳng Công nghệ quốc tế Lilama 2
Box 1: Chiến lược Quốc gia về tăng
trưởng xanh giai đoạn 2011-2020 và tầm nhìn đến năm 2050 (VGGS) được Thủ tướng
Chính phủ phê duyệt tháng 9-2012 và Kế hoạch hành động quốc gia về tăng trưởng
xanh (GGAP) giai đoạn 2014-2020 được phê duyệt tháng 3-2014 đóng vai trò quan
trọng đối với sự phát triển kinh tế bền vững Việt Nam nhằm giải quyết các vấn
đề chính: giảm cường độ phát thải khí nhà kính và thúc đẩy sử dụng năng lượng
sạch, năng lượng tái tạo; xanh hóa sản xuất; xanh hóa lối sống và thúc đẩy tiêu
dùng bền vững. Trong tất cả các hợp phần của Chiến lược và Kế hoạch đều có
chương trình đào tạo nguồn nhân lực xanh phục vụ phát triển bền vững....
Theo Phó Giám đốc Chương trình Đổi mới Đào tạo nghề Việt Nam, Bà Britta van
Erckelens: "Điều này (Xanh hóa hệ thống GDNN) chỉ có thể thực hiện được
khi có sự hợp tác của các doanh nghiệp”. Dựa vào kinh nghiệm từ phía Đức,
chuyên gia Jan-Hendrik Aust khẳng định nhu cầu công việc "xanh" mới
phải được phản ánh trong tiêu chuẩn nghề nghiệp, ông nhấn mạnh: "Khối
doanh nghiệp phải là những người có tiếng nói quyết định trong xây dựng các
chuẩn đầu ra có tích hợp các yếu tố xanh”. Các cơ chế và quy trình ở cả cấp hệ
thống và cơ sở để họ đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển các chương
trình đào tạo và các tiêu chuẩn nghề nghiệp liên quan.
Box 2: 5 nghề đang được GIZ hỗ trợ theo
chương trình “xanh hóa đào tạo nghề” tại Việt Nam gồm: Kỹ thuật viên cắt gọt
kim loại (Kỹ thuật viên vận hành máy phay CNC); kỹ thuật viên cơ khí xây dựng;
kỹ thuật viên điện tử công nghiệp; kỹ thuật viên cơ điện tử và kỹ thuật viên
thoát, xử lý nước thải. Tại tỉnh Đồng Nai, 4 nghề đầu đang được hỗ trợ đào tạo
tại Trường Cao đẳng nghề Công nghệ Quốc tế Lilama 2; nghề Kỹ thuật viên thoát,
xử lý nước thải đang được hỗ trợ đào tạo nghề tại Trường Cao đẳng nghề Công
nghệ cao Đồng Nai và một số hợp phần được đào tạo tại Trường Cao đẳng Cơ giới
và thủy lợi./.
Lê Thoại