Theo tổng hợp từ trang web www.vibienxanh.vn do Trung tâm Sống và Học tập vì Môi trường và Cộng đồng (Live&Learn), Trung tâm Hoa Kỳ, Tổ chức Bảo tồn thiên nhiên quốc tế (IUCN) xây dựng, có 6 nguồn ô nhiễm biển chính. Đó là: Rác thải; Nước thải, hóa chất độc hại và các chất dinh dưỡng; Nước thải từ nông trại gần nguồn nước chảy xuống sông rồi ra biển; Chất thải công nghiệp chảy tiến ra biển; Tràn dầu và tiếng ồn.

Vấn nạn đáng sợ nhất từ rác thải biển đó là rác thải rắn, đặc biệt là các loại nhựa, có thể trôi nổi nhiều dặm và tồn tại nhiều năm ròng rã trên đại dương. Rác thải có thể giết hại các sinh vật biển theo nhiều cách.

Nước thải, hóa chất độc hại và các chất dinh dưỡng từ nhà vệ sinh, phòng tắm, nước rửa bát, giặt giũ, nấu nướng… đều xả ra biển. Nước thải có thể dẫn đến hiện tượng phú dưỡng làm cho tảo phát triển bùng phát, gây suy giảm ôxy, tàn phá đời sống của thực vật và động vật biển. Ngoài ra, nó có thể mang theo những vi khuẩn có khả năng gây bệnh cho các sinh vật biển.

Nước thải từ các nông trại, từ các nhà máy công nghiệp có chứa nhiều loại chất độc nguy hiểm lắng xuống lớp trầm tích đáy biển, và sau đó đầu độc các sinh vật ăn phải chúng. Các vật chất độc hại tấn công các sinh vật biển từ bên trong, làm chết, gây bệnh, đột biến gen, suy giảm năng lực sinh sản… Những chất độc này không thể tiêu hóa được và trở nên tập trung hơn khi chúng đi dọc theo chuỗi thức ăn. Những loài động vật ăn thịt bậc cao hơn - cá, chim, và động vật có vú – sẽ phải chịu ảnh hưởng nặng nề nhất.

Tràn dầu gây nên nỗi kinh hoàng cho các loài động thực vật biển. Tràn dầu từ các sự cố tàu chở dầu tuy gây nên hậu quả nghiêm trọng nhưng đó không phải lượng dầu lớn mà biển hứng chịu. Phần nhiều dầu trên biển đến từ các động cơ, máy móc, các phương tiện chuyên chở, dầu đến từ các nhà máy trên đất liền, bị xả vào các đường cống ngầm, trôi ra biển.

Biển sâu trông có vẻ yên ả, nhưng thực chất, những âm thanh nhân tạo vẫn vang lên ngày càng lớn và không ngừng nghỉ. Do hoạt động lưu thông hàng hải, khai thác dầu khí, nghiên cứu, sử dụng hệ thống thông tin liên lạc và định vị bằng âm thanh, tiếng ồn trong lòng biển đã tăng lên hai bậc trong vòng 60 năm trở lại đây. Tiếng ồn này đặc biệt ảnh hưởng xấu đến động vật có vú ở biển.

Ô nhiễm tiếng ồn khiến hải cẩu, sư tử biển, và cá voi không thể kiếm ăn hay lẩn trốn kẻ săn mồi, xua đuổi chúng khỏi khu vực kiếm ăn và sinh sản quen thuộc, và khiến con non bị tách khỏi mẹ. Các nghiên cứu gần đây quy kết sự mất khả năng nghe và mất phương hướng do tiếng ồn cường độ mạnh là thủ phạm dẫn đến sự gia tăng số vụ việc cá voi mắc cạn và chết.

Chúng ta có thể làm gì?

Không cần phải sống gần biển chúng ta mới có thể chống lại tình trạng ô nhiễm biển. Mỗi người trong chúng ta đều có thể thực hiện điều đó từ những hành động đơn giản hàng ngày:

Tiết kiệm nước – Nước ngọt và nước sạch là một nguồn tài nguyên quý giá. Đừng lãng phí! Bạn có thể tiết kiệm nước hơn khi tắm, vặn chặt vòi nước khi không sử dụng và xả quá nhiều nước khi đi vệ sinh.

Hạn chế sử dụng hóa chất trong đời sống hàng ngày: giảm lượng nước tẩy rửa mà bạn đang sử dụng, không sử dụng thuốc diệt cỏ, diệt sâu bo,… khi trồng cây.

Tránh đổ dầu mỡ thừa vào cống rãnh ở nhà bếp. Đổ thức ăn thừa vào thùng rác thay vì để chúng trôi xuống cống.

Luôn dọn sạch rác của bạn, đặc biệt khi dạo chơi trên bãi biển, hay ở gần hồ hoặc sông.

(Theo Tạp C​hí Môi trường)