Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh đã phối hợp với Đoàn đại biểu Quốc hội, Thường trực và các Ban Hội đồng nhân dân tỉnh, Liên đoàn lao động tỉnh và Hội liên hiệp phụ nữ tỉnh tổ chức 10 cuộc khảo sát, giám sát. Qua giám sát, đã có những kiến nghị, đề xuất cụ thể đối với các đơn vị chịu sự giám sát và các cơ quan có liên quan; kiến nghị các giải pháp thực hiện trong thời gian tới; đồng thời phối hợp với Viện kiểm sát nhân dân tỉnh kiểm sát trực tiếp hoạt động thi hành án dân sự đối với cục Thi hành án dân sự tỉnh và kiểm sát việc tạm giam, tạm giữ, thi hành án hình sự tại Trại giam Công an tỉnh.

Trong 6 tháng đầu năm 2025, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam các xã, phường, thị trấn đã tập trung củng cố, kiện toàn và nâng cao chất lượng hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân và Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng. Ban thanh tra nhân dân đã tổ chức giám sát được 05 cuộc, nội dung giám sát là giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân; giám sát việc bình xét hộ nghèo; các nguồn đóng góp của Nhân dân và các tổ chức; công tác chăm lo hỗ trợ hộ nghèo, đối tượng chính sách, cấp phát quà tết cho hộ nghèo... Qua giám sát, Ban Thanh tra nhân dân đã kiến nghị chấn chỉnh, khắc phục một số tồn tại, hạn chế của đơn vị được giám sát. Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng đã tổ chức giám sát 98 công trình, dự án triển khai trên địa bàn. Nhìn chung, các dự án triển khai đúng trình tự thủ tục quy định, phù hợp với quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của từng địa bàn, hoàn thành đúng tiến độ được đưa vào sử dụng kịp thời, phục vụ được yêu cầu chung. Tuy nhiên, qua giám sát đã phát hiện một số sai phạm nhỏ trong thi công xây dựng và đã kiến nghị xử lý; các kiến nghị đã được các cơ quan có thẩm quyền quyết định đầu tư, nhà thầu, chủ đầu tư xử lý, giải quyết và khắc phục.

Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh đã ban hành Kế hoạch triển khai đến Ủy ban MTTQ Việt Nam các huyện, thành phố và xã, phường, thị trấn để tổ chức giám sát tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt và cán bộ, đảng viên trên địa bàn tỉnh Đồng Nai. Trong 6 tháng đầu năm 2025, Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp trên địa bàn tỉnh đã tổ chức 02 cuộc giám sát việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống, trách nhiệm thực thi công vụ và trách nhiệm nêu gương đối với đồng chí Bí thư đảng uỷ và Chủ tịch UBND xã Long Tân, đồng chí Bí thư đảng uỷ và Chủ tịch UBND xã Phú Thạnh, huyện Nhơn Trạch. Qua giám sát của Mặt trận đã giúp cho cấp ủy, chính quyền kịp thời chấn chỉnh những hạn chế, thiếu sót trong công tác quản lý cán bộ, đảng viên, đồng thời giúp cho mỗi cán bộ, đảng viên nâng cao trách nhiệm, nhận thức, thực hiện nghiêm các quy định của Đảng, phát huy tính nêu gương của lãnh đạo, tính gương mẫu của cán bộ, đảng viên góp phần xây dựng tổ chức cơ sở đảng trong sạch, vững mạnh.

Về hoạt động phản biện xã hội

Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh đã tổ chức góp ý phản biện xã hội đối với 05 dự thảo Tờ trình, Nghị quyết; đã thực hiện tốt vai trò, trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên của Mặt trận trong quản lý và sử dụng đất đai trên địa bàn tỉnh, kết quả đã góp ý phản biện xã hội đối với 44 hồ sơ đề nghị chấp thuận chủ trương đầu tư các dự án; văn bản pháp luật về đất đai, dự thảo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, các dự án có sử dụng đất do Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân cùng cấp quyết định, chấp thuận chủ trương đầu tư (theo quy định tại Điều 19 Luật đất đai năm 2024). Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp huyện và xã đã tổ chức 15 Hội nghị phản biện xã hội đối với dự thảo Nghị quyết của Ban Chấp hành Đảng bộ huyện, xã, phường, thị trấn về “Mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu năm 2025 về phát triển kinh tế - xã hội, an ninh - quốc phòng của địa phương”.

Tham gia góp ý xây dựng Đảng, chính quyền

Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh đã ban hành Kế hoạch số 44/KH-MTTQ-BTT ngày 13/5/2025 về tổ chức về tổ chức lấy ý kiến trong hệ thống MTTQ Việt Nam các cấp trên địa bàn tỉnh đối với dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2013 triển khai đến Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam các huyện, thành phố; các tổ chức thành viên của MTTQ Việt Nam tỉnh; các chuyên gia, các Hội đồng tư vấn của Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh và các vị Ủy viên Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh khóa X, nhiệm kỳ 2024-2029. Đồng thời, phối hợp với Hội Luật gia tổ chức Hội nghị tọa đàm góp ý dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2013. Việc lấy ý kiến được tổ chức đa dạng, linh hoạt, bảo đảm tính dân chủ, công khai và phù hợp với điều kiện thực tế tại địa phương, cụ thể như: Tổ chức hội nghị; góp ý kiến trực tiếp bằng văn bản; góp ý kiến trên nhóm Zalo nội bộ của MTTQ các cấp; góp ý kiến thông qua Cổng thông tin điện tử, qua ứng dụng VNeID;  mạng xã hội và truyền thông đại chúng;… Kết quả, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp phối hợp tổ chức 729 hội nghị lấy ý kiến góp ý và Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh nhận được 255 văn bản giấy góp ý và đã có báo cáo chuyên đề về nội dung trên (Báo cáo số 116/BC-MTTQ-BTT ngày 28/5/2025)

Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp phối hợp tổ chức các đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp tiếp xúc cử tri tại các huyện, thành phố có 9.726 lượt cử tri tham dự với 279 ý kiến phản ánh, kiến nghị, có 64 lượt ý kiến thuộc thẩm quyền Trung ương và 215 lượt ý kiến thuộc thẩm quyền địa phương. Tại các buổi tiếp xúc những ý kiến, kiến nghị của cử tri tham gia đóng góp ý kiến liên quan đến nhiều vấn đề thuộc thẩm quyền, trách nhiệm địa phương đã được các đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp, lãnh đạo Ủy ban nhân dân các địa phương, các sở, ban ngành liên quan của tỉnh, huyện, thành phố trực tiếp trả lời, giải trình và tiếp thu tại buổi tiếp xúc. Đối với những vấn đề chưa được trả lời, giải trình, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp đã tổng hợp gửi đến các cơ quan có thẩm quyền xem xét, giải quyết. Nhìn chung, hoạt động tiếp xúc cử tri của các đại biểu được tiến hành theo đúng quy định và có sự phối hợp giữa Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh, Hội đồng nhân dân và Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả tiếp xúc.

Bên cạnh đó, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp đã phối hợp với Thường trực HĐND và UBND tổ chức 11 hội nghị tiếp xúc cử tri chuyên đề liên quan đến sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tại 11 huyện, thành phố; có khoảng 2.679 lượt cử tri, có 115 lượt ý kiến, kiến nghị của cử tri là những người hoạt động không chuyên trách, cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức công tác tại các cơ quan đảng, chính quyền, Mặt trận, đoàn thể cấp huyện và cấp xã trên địa bàn tỉnh. Nội dung kiến nghị chủ yếu là chính sách tinh giản biên chế và hỗ trợ thôi việc; đào tạo, chuyển đổi nghề nghiệp; bảo lưu chế độ, phụ cấp; ưu tiên bố trí tại chỗ; đảm bảo số lượng và chất lượng đội ngũ cán bộ cấp xã (sau sắp xếp); động viên, nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của cán bộ kịp thời…

Đến thời điểm này, có thể nhận thấy hoạt động giám sát và phản biện xã hội; tham gia xây dựng Đảng, chính quyền của MTTQ các cấp đã trở thành một hoạt động thường xuyên, trọng tâm và có tác động thực tế, mang tính đột phá để thực hiện nhiệm vụ tham gia xây dựng Đảng, chính quyền. Góp phần vào việc đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác giám sát và phản biện xã hội; tham gia xây dựng Đảng, chính quyền trong hệ thống Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp vẫn còn những khó khăn, hạn chế: Mặc dù Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Chị thị số 22/CT-TU, ngày 12/01/2023 về phát huy vai trò, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giám sát, phản biện xã hội của MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội trong tỉnh Đồng Nai. Tuy nhiên, một số cấp uỷ chưa thực sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, định hướng hoạt động giám sát và phản biện xã hội của MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội. Việc triển khai thực hiện quyết định và các quy chế, quy định của Đảng về giám sát và phản biện xã hội của MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội ở một số địa phương chưa thường xuyên; Ban Thường trực Uỷ ban MTTQ Việt Nam một số địa phương còn lúng túng trong xác định, lựa chọn nội dung giám sát, phản biện xã hội; chất lượng một số cuộc giám sát, phản biện xã hội chưa cao; việc theo dõi, đôn đốc việc giải quyết kiến nghị sau giám sát, phản biện xã hội chưa được quan tâm, chú trọng.

(Xuân Tuấn)